Onion hizmetlerini anlamak ve Tor Browser ile kullanmak
Onion hizmetleri (eskiden "gizli hizmetler" denilirdi), internet siteleri gibi yalnızca Tor ağı üzerinden erişilebilen hizmetlerdir.
Onion hizmetleri, internet üzerinde erişebileceğiniz gizli olmayan sıradan hizmetlere göre çeşitli faydalar sağlar:
- Bir onion hizmetinin konumu ve IP adresi gizlidir. Böylece engellenmeleri ya da bağlı oldukları ya da işletmecilerin kullandığı hizmet sağlayıcıların belirlenmesi zorlaştırılmış olur.
- Tor kullanıcıları ile onion hizmetleri arasındaki tüm trafik uçtan uca şifrelenir. Bu nedenle HTTPS kullanarak bağlanmayı dert etmeniz gerekmez.
- Bir onion hizmetinin adresi otomatik olarak üretilir. Böylece siteyi hazırlayanların ayrıca bir etki alanı adı satın alması gerekmez.
- Kullanılan şifreleme ile Tor, .onion adresi ile bağlantının doğru konuma yapıldığından ve bağlantıya başka kimsenin dokunmadığından emin olur.
Bir onion hizmetine nasıl erişilir
Diğer internet siteleri gibi, bir onion hizmetine bağlanmak için adresini bilmeniz gerekir. Bir onion adresi, 56 harf ve rakamdan oluşur ve ".onion" ile biter.
Onion hizmeti kullanan bir siteye erişirken, Tor Browser adres çubuğunda bağlantınızın durumunun güvenli ve bir onion hizmetini kullandığını belirten bir soğan simgesi görüntülenir. Adres çubuğundaki onion simgesine ve yanındaki Tor devresi üzerine tıklayarak onion hizmeti ile ilgili ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.
Soğan simgesi
Bir onion sitesi ile ilgili bilgi edinmenin başka bir yolu da, site yöneticisinin Onion-Location adında bir özelliği kullanmasıdır. Onion-Location, sitelerin onion kopyalarını belirtmek için kullanılan ve standart olmayan bir HTTP üst bilgisidir. Ziyaret ettiğiniz sitenin kullanılabilecek bir onion sitesi varsa, adres çubuğunda ".onion olarak kullanılabilir" ifadesiyle mor bir öneri düğmesi görüntülenir. ".onion olarak kullanılabilir" üzerine tıkladığınızda, sitenin onion kopyası yüklenir.
Onion-Location
Soğan simgesi
Bir onion hizmeti kullanılırken, Tor Browser üzerinde geçerli sitenin güvenlik düzeyini gösteren farklı soğan simgeleri görüntülenir.
Onion hizmeti HTTP ya da HTTPS üzerinden sunuluyor.
Soğan simgesi şu anlama gelir:
- Onion hizmeti HTTP ya da yetkili bir sertifika sağlayıcı sertifikası ile HTTPS üzerinden sunuluyor.
- Onion hizmeti kendinden imzalı bir sertifika ile HTTPS üzerinden sunuluyor.
Onion hizmeti güvenli olmayan bir adres üzerinden sunuluyor.
Kırmızı bölü ile soğan simgesi şu anlama gelir:
- Onion hizmeti güvenli olmayan bir adresten alınan bir betik ile sunuluyor.
Onion hizmeti süresi dolmuş bir sertifika, yanlış etki alanı veya güvenli olmayan bir adres üzerinden sunuluyor.
Bir uyarı işareti ile soğan simgesi şu anlama gelir:
- Onion hizmeti kullanma süresi geçmiş bir sertifika ile HTTPS üzerinden sunuluyor.
- Onion hizmeti yanlış bir etki alanı ile HTTPS üzerinden sunuluyor.
- Onion hizmeti güvenli olmayan bir adres üzerinden karışık bir şekilde sunuluyor.
Onion hizmeti kimlik doğrulaması
Kimliği doğrulanmış bir onion hizmeti, bir onion sitesi hizmetine benzer ancak hizmete erişebilmeniz için sizden bir kimlik doğrulama kodu ister. Bir Tor kullanıcısı olarak, kimliğinizi doğrudan Tor Browser üzerinden doğrulayabilirsiniz. Bu hizmete erişmek için onion hizmeti işletmecisinden kimlik doğrulama bilgilerine gerek duyacaksınız. Kimliği doğrulanmış bir onion hizmetine erişirken, Tor Browser adres çubuğunda bir ipucu ile küçük gri bir anahtar simgesi görüntülenir. Giriş alanına geçerli kişisel anahtarınızı yazın.
İstemci kimlik doğrulaması
Onion hizmetleri sorunları
Bir onion sitesi ile bağlantı kuramıyorsanız, Tor Browser sitenin neden kullanılamadığını belirten bir hata iletisi görüntüler. Sorunlar farklı katmanlardan kaynaklanabilir: İstemci hataları, ağ hataları veya hizmet hataları. Bu sorunlardan bazıları, sorun giderme bölümündeki öneriler ile düzeltilebilir. Aşağıdaki tabloda, tüm olası sorunları ve bunları çözmek için yapılması gereken işlemleri görebilirsiniz.
| Kod | Hata Başlığı | Kısa Açıklama |
|---|---|---|
| 0xF0 | Onion sitesi bulunamadı | Onion sitesi büyük olasılıkla çevrim dışı ya da kullanımdan kaldırılmış. Onion sitesinin yöneticisi ile görüşün. |
| 0xF1 | Onion sitesine erişilemiyor | Onion sitesine bir iç sorun nedeniyle ulaşılamıyor. |
| 0xF2 | Onion sitesinin bağlantısı kesildi | Onion sitesi büyük olasılıkla çevrim dışı. Onion sitesinin yöneticisi ile görüşün. |
| 0xF3 | Onion sitesi ile bağlantı kurulamadı | Onion sitesi meşgul ya da Tor ağının yükü fazla. Bir süre sonra yeniden deneyin. |
| 0xF4 | Onion sitesi için kimlik doğrulaması gerekiyor | Onion sitesine erişmek için bir anahtar gerekiyor ancak anahtar belirtilmemiş. |
| 0xF5 | Onion sitesi için kimlik doğrulanamadı | Belirtilen anahtar hatalı ya da kullanımdan kaldırılmış. Onion sitesinin yöneticisi ile görüşün. |
| 0xF6 | Onion sitesinin adresi geçersiz | Belirtilen onion sitesi adresi geçersiz. Lütfen adresi doğru yazdığından emin olun. |
| 0xF7 | Onion sitesi için devre oluşturulamadı | Onion sitesi ile bağlantı kurulamadı. Büyük olasılıkla ağ bağlantısı kötü. |
Sorunları gidermek
İstediğiniz onion hizmetine erişemiyorsanız, onion adresini doğru yazdığınızdan emin olun. Küçük bir hata bile Tor Browser tarafından siteye ulaşılmasını engeller.
16 karakterlik bir dizgeden (daha kısa 2. sürüm biçimi) oluşan bir onion hizmetine erişmeye çalışıyorsanız, bu adres türü artık güncel Tor ağında kullanılmıyor.
Ayrıca diğer onion hizmetlerine erişebildiğinizden emin olmak için DuckDuckGo onion hizmeti ile bağlantı kurmayı deneyebilirsiniz. Adresi doğruladıktan sonra da onion hizmeti ile bağlantı kuramıyorsanız, lütfen bir süre sonra yeniden deneyin. Geçici bir bağlantı sorunu olabilir ya da siteyi hazırlayanlar herhangi bir uyarı yapmadan siteyi çevrim dışı yapmış olabilir.